Kangoeroe, koala, echidna en nog veel meer
De unieke dieren in Australië
Meer dan 80% van de planten, zoogdieren, reptielen en kikkers komt alleen in Australië voor. Dat heeft alles te maken met de langdurige isolatie van het continent en de droogte waaraan de dieren zich hebben aangepast. Enkele van de bekendste dieren zijn natuurlijk de kangoeroe, de koala, de mierenegel (echidna), de dingo, het vogelbekdier (platypus), de wallaby en de wombat.
Een aantal dieren is giftig of gevaarlijk. Wees bij alle slangen op je hoede. De trechterspin die voorkomt langs de kust van New South Wales is uiterst giftig. En als je een waarschuwingsbord ziet tegen de zeewesp (box jellyfish), neem dit dan serieus. De tentakels van deze kwal kunnen meters lang zijn en de steek fataal. Pas ook op als er een waarschuwing voor haaien staat en vraag in het noorden na waar de zeekrokodillen zitten.
Van grote tot hele kleine soorten
Kangoeroes en wallabies
Kangoeroes en de kleinere wallabies zijn buideldieren met sterke achterpoten waarmee ze grote sprongen kunnen maken. Het zijn over het algemeen grazers. De grootste soort is de rode reuzenkangoeroe waarvan het mannetje 80 kg kan wegen en 1,40 m groot is. En dat terwijl een pasgeboren kangoeroe (een ‘joey’) slechts 2 cm groot is…
Volgens een wijdverspreide mythe komt het woord kangoeroe van ‘kagoroo’ wat in de oorspronkelijke taal ik versta je niet zou betekenen. Volgens de legende waren luitenant James Cook en de natuurkundige Sir Joseph Banks de streek aan het verkennen toen ze het dier zagen. Ze vroegen aan een inboorling wat de naam was van het dier. Die antwoordde: kagoroo. Zo zou de Engelse naam ‘kangaroo’ voor het dier zijn geboren.
Een heel ander buideldier
De koala of buidelbeer
Hoewel de koala een buideldier is is het zeker geen beerachtige. “Koala” komt uit het Dharuk, een uitgestorven aboriginaltaal die rond Sydney werd gesproken. Het zou zoiets betekenen als “drinkt niet”, verwijzend naar het feit dat de koala zelden drinkt. Koala’s eten eigenlijk alleen eucalyptusbladeren (en dan nog alleen bepaalde soorten). De bladeren zijn vezelrijk en bevatten een gif dat voor vrijwel alle andere dieren gevaarlijk is. Ze slapen zo’n 20 uur per dag omdat hun voedsel zeer langzaam verteert. Omdat hun voedselbron niet overal in Australië voorkomt, leven koala’s alleen in het oosten en zuiden van het land.
Alleen nog op Tasmanië
De Tasmanian Devil
Ook een buideldier, maar wel een heel vraatzuchtig vleesetende soort: de Tasmanian Devil. Vroeger kwam dit dier in heel Australië voor, maar op het vasteland is het zo’n 3.000 jaar geleden al uitgestorven. Het komt nu alleen nog op Tasmanië voor. Al zijn er wel succesvolle fokprogramma’s om het dier ook op het vasteland weer te introduceren. Helaas neemt de populatie sterk in omvang af, met name door een besmettelijke vorm van kanker die een tumor op de snoet vormt. Een besmet dier sterft binnen 5 tot 6 maanden na besmetting. En hoewel een Tasmaanse duivel per keer zo’n 20-30 jongen werpt, overleeft er daar maar 1 van. Dat helpt allemaal niet erg mee voor de populatie…
Toch maar niet aaien...
De wilde dingo
De dingo is een verwilderde hondensoort die waarschijnlijk zo’n 5.000 jaar geleden door mensen is meegenomen naar Australië en daarna weer is verwilderd. Ze lijken sterk op wolven, maar zijn wel kleiner. Dingo’s zijn geen huisdieren maar een wilde soort, waarbij sterk geadviseerd wordt de dieren met rust te laten en niet te voeren. Op K’Gari (voorheen Fraser Island) aan de Oostkust leeft een (kleine) populatie dingo’s, waarvan wetenschappers geloven dat zich een nieuwe soort ontwikkeld heeft. Maar ook in andere delen van Australië kun je ze in het wild tegenkomen.
Verwant aan de koala
De wombat
De wombat is verwant aan de koala. Maar dit buideldier leeft op de grond. Ze graven gangenstelsels van wel 3 m diep en 200 m lang. Vanwege het graven is hun buidel naar achteren gericht om te voorkomen dat een jong bedolven raakt onder zand. Ze komen voor in Oost-Australië en op Tasmanië. Ze zijn vooral ’s nachts actief als ze op zoek zijn naar voedsel. In de winter kun je ze ook overdag aantreffen.
Overige dieren
Reptielen, amfibieën en insecten
We willen de talloze zeer kleurrijke en prachtige vogels en idem zo mooie vissen en vele zeezoogdieren zeker niet te kort doen. Maar we noemen hier tenslotte nog de groep reptielen, amfibieën en insecten. Zo zijn er de kikkers, schildpadden, krokodillen, slangen, vele hagedissoorten en spinnen. De meeste soorten slangen en spinnen bijvoorbeeld zijn ongevaarlijk, maar er zijn ook gevaarlijke soorten. Hoewel in Australië per jaar meer mensen door paarden worden gedood dan door slangen of spinnen. Slangen zien mensen niet als vijand en willen het liefst zelf ook vluchten. Dus blijf gewoon stil staan en geef de slang kans om weg te gaan. Loop daarna rustig achterwaarts weg.